GEMİ DİZEL MOTORLARI - Fahrettin Küçükşahin
İ.T.Ü. Denizcilik Fakültesi
Öğretim Görevlisi
“Gemi dizel motorları” belirli bir makine yapımcı firmanın ürettiği dizel makinelerine yönelik konuları içermektedir. Uzun yıllar, özellikle Avrupa’da 3-4 biiyük motor imalâtçısı faaliyet gösterdi. Bunları Sulzer Broth., MAN, B&W, Fiat vb.i şekilde sıralamak mümkündür. MAN ve Sulzer bu faaliyet sırasında ya birinci ya da ikinci sırayı aldılar. Sonra devreye Stork ve VVartsila girdi. Amerika Birleşik Devletleri’nde de Norberg, Cat., Fairbanks Morse, General Motors, enterprise gibi mükemmel makineler üreten yapımcılar bulunmaktadır. İngiltere’de Blackston, Lister, Deltic Engin, Son Doxford gibi firmalar da 21.Yüzyıla yakışan makineler imal etmektedirler. Bu arada Uzakdoğuyu da unutmamak gerekir. Sulzer, MAN vb. kuruluşların lisanslarıyla Japonlar, biraz da kendilerine özgü makineler tasarlamakta ve gerçekleştirmektedirler. Bunlara Güney Kore, Çin vb.i diğer ülkeleri de katmak gerekir.
Ancak son yıllarda dizel motorları alanında, ülkeler arası evlilikler gerçekleşti. Birçok firma bu arada Sulzer Broth. dizel motorları yapımından vazgeçerek bu konudaki deneyimlerini Finlilerin VVartsila firmasına devretti. Bunun sonucu belki de dünyamızın görebileceği en yüksek güçlü bir dizel motorunun yapımı da gerçekleşti. Süper uzun stroklu olan bu makineler yardımıyla, bir yandan makinelerin özgül yakıt tüketimleri önemli şekilde azaltılırken, makinelerin güvenirliği ve servis ömürleri önemli şekilde gelişti.
Gelişen teknoloji, dizel makinelerinde yakıt tüketimini önemli şekilde azaltan fırsatlar yarattı. Kemşaftsız makineler üretildi, elektronik makineler gündeme geldi. Yakıt tüketimini yüke göre düzenleyen yakıt püskürtme pompaları imal edildi. Bu uygulamaların çoğu MAN B&W firması tarafından gerçekleştirildi.
Çok hızlı olan bu değişikliklerin ardından, ülkemizin deniz ticaret filosunda kullanılan dizel makinelerinin çeşitliliği önemli bir şekilde azaldı ve buna karşın MAN B&W Diesel A/S’nin payı önemli şekilde çoğaldı. Yetkililerinin ifadelerine göre, Türk deniz ticaret filosu gemilerinde, sözü edilen firmanın makineleri %75-%80’lik bir paya sahip oldu.
Kitap yazımına başladığımdan bu yana, türlü evrelerden geçtiğimin farkındayım. Başlangıçta, çeşitli yazarlar tarafından kaleme alınmış kitaplardan yararlandım. O tarihlerde yazdığım kitaplar “Derleme niteliğindeydi”. Sonraları benim konuşma ve yazı üslubuma uyan kitaplar yapmaya başladım. Bir başka aşamada ise birkaç kitap için çeviriyi denedim. Son yıllarda daha çok armatörlerimizi ve onların gemilerinde çalışan denizcilerimizi düşünerek tekrar tercüme veya çeviri işlemine başladım. Bu işe başlarken gemilerimizde en yaygın şekilde kullanılan bir makineyi örnek ölmam gerekliydi, aldım ve işe koyuldum. “Gemi Dizel Makineleri" böyle bir çabanın sonucunda gerçekleşen ve beş bölümden oluşan 48. kitabım oldu. Birinci bölüm genel olarak dizel makinelerinin sınıflandırılmasını kapsamaktadır, ikinci bölüm MAN B&W makinelerinde kullanılan aşırı dolduruculardan, üçüncü böiüm Sözü edilen firmanın ağır devirli dizel makineleri hakkındaki ayrıntılı bilgiden ve dördüncü bölüm ise, anılan firmaya ait makinelerde kullanılan yakıtlar ve yakıt işlemlerinden meydana geldi. Bu arada türlü valflerin simgeleri ve kısaltmaların anlamlarını belirten ve birkaç sayfadan oiuşan beşinci bölüm de oluştu. Bu bölümlerin tümünde, fazla yer kapsamayan bazı kısımlar, örneğin tayming diyagramları, farklı iki bölümde aynen kullanıldı. Böylelikle kitabımın bölümlerine atıf yapılması sorunu giderilmiş oldu. Birinci bölümle, yakıtları kapsayan 4. bölüm içinde de buna benzer tekrarlar yaşandı. Bilerek yapılan bu uygulama, okuyuculara kolaylık sağlar .ak düşüncesi ile gerçekleştirildi.
Yararlanılan eserler bölümünde de belirtileceği gibi, MAN B&W firmasına ait: 1) MC programme Engine Selection guide, 2) L80MC Mk 5 Project Guide, 3) K90MC Mk Project Guide, 4) 46-108 MC Engines, Operation-Edition 40F, 5) Project Planning manual Turbocharger NR series, kitaplarından önemli şekilde yararlandım ve çeviriler yaptım. Ancak, elinizdeki kitabın hazırlanması sırasında, yukarda belirtilen kitaplar için MAN B&W firmasından yazılı izin alınması yasa gereğiydi. Bu sorun değerli öğrencim Sn. Müh. Meltem Kadıköylü’nün önemli katkılarıyla giderildi ve MAN B&W firması yetkililerinden izin alındı. Bu nedenle Sn. Müh.Meltem Kadıköylü'ye ve desteklerini esirgemeyen MAN B&W yetkililerine, kitap yazımı sırasında sıkıntıya düştüğümde, ayrıntılara ihtiyacım olduğunda, herhangi bir şekil gerektiğinde ve karmaşık bir tablo çiziminde, güler yüzü ve bitmez tükenmez enerjisi ile her an yanımda olan, Başmühendis Kemal Demirel'e (Mk’86) de içten sevgilerle teşekkürler ediyorum.
Kitabımın, montajı, kapak tasarımı, kapak baskısı ve basımında emeği geçenlere, bu arada Birsen Yayınevi sahibi Cengiz ve Bahadır beyefendilere de kucak dolusu teşekkürler...
"Gemi Dizel Motorları” isimli eserimin Türk Denizcilerine hayırlı olmasını diliyorum, Saygılarımla.
Müh. Fahrettin KÜÇÜKŞAHİN
Sahrayıcedit-ERENKÖY
Kasım/2009
Önsöz
Simgeler
İçindekiler
DİZEL MAKİNELERİNİN SINIFLANDIRILMASI Bölüm 1
Genel
Piston ortalama hızına göre sınıflandırma
Devir sayısına göre sınıflandırma
Sİlindir şarjına göre sınıflandırma
Doğal emişli (süperşarjsiz) makineler
Aşırı doldurmalı (süperşarjlı) makineler
Çalışma çevrimine göre sınıflandırma
Dört stroklu makinelerin çalışma ilkesi Emme stroku
Sıkıştırma veya kompresyorı
Yakıt püskürtme, yanma ve genişleme
Kimyasal etkenler Termodinamik etkenler
Hidrodinamik etkenler
Egzoz stroku
Tayming diyagramları
iki stroklu dizel makineleri
Tayming diyagramları
püskürtme sistemlerine göre sınıflandırma
Hava ile püskürtme sistemi
Mekanik püskürtme
Sabit basınçlı püskürtme sistemi
Hidrolik püskürtme sistemi
Ön yanma odalarında püskürtme
Girdap (türbülâns) yuvalı makinelerde püskürtme
içten yanmalı makineleri çevrimlerine göre sınıflandırma
Sabathe (Seiliger) çevriminin verimi
Sıkıştırma veya kornpresyon oranı
Basınç yükselmesi oranı
Ön genişleme veya katof oranı
Genişleme oranı veya genişleme derecesi
Dizel çevrimi
Otto çevrimi
Kullanılan yakıta göre sınıflandırma
Tek yakıtlı dizel makineleri
Çift veya iki yakıtlı dizel makineleri
Uç yakıtlı dizel makineleri
Piston türüne göre sınıflandırma
Güç etkisine göre sınıflandırma
Silindir dizilişlerine göre sınıflandırma
Sıra makineler V Makineler Delta makineler
Karşıt pistonlu makineler
Diğer makineler
SIRI DOLDURMA ya da SÛPERSARJ
Genel Güç artışı
Dört stroklu makinelerde aşırı doldurma
Egzoz sistemindeki enerji
stroklu makinelerde süperşarj
Aşırı doldurma türleri
Mekanik süperşarj
Türboşarj
ileri türboşarj sistemleri
Atık kapılı türboşarj
Blöf edilebilen türboşarj devreleri
Verimli besleme veya güç üretme sistemi
Değişken türbin geometrisi
Ardışık türboşarj sistemleri
Kampavunt türboşarjerler
Mekanik süperşarj ve türboşarjın kıyaslanması
Süperşarj devresi bileşenleri
Egzoz manifoldları Sabit basınçlı sistem
Pals veya darbeli sistem
Sabit basınçlı ve darbeli sistemlerin kıyaslanması
Türboşarjerler Egzoz gaz türbinleri
Aksiyon türbinleri Reaksiyon
Türbinleri Kombine türbinler
MAN B&W türboşarjerleri
Yağlama yağı sistemi
Yağlama yağının niteliği
Yağlama yağı basıncı
Yağ basıncı düştüğünde makinenin kapatılmasındaki gecikme Havasızlandırma
Yağlama için çalıştırma
Yağlama yağının temizlenmesi
Yağlama yağı dreyni
Yağlama yağı durumunun değerlendirilmesi
Yağ değişimi
Yağlama yağından örnek alınması
Egzoz gaz türbinlerinin temizlenmesi
Türbinin yaş veya ıslak olarak temizlenmesi
Türbinin kuru olarak temizlenmesi
Devir gezinmesi veya sörcing
Dört stroklu makineler
iki stroklu makineler
Mitsubishi türboşarjerleri
BB türboşarjerleri vlapier türboşarjerleri
Hava bloverleri
Santrifüj bir bîoverin ana ölçüleri
Eksenel akımlı bir bloverin ana ölçüleri
Türbin güçleri ve verimler
Süpürme pompalarının güç, ana ölçü ve kapasiteleri
Türboşarjer verimi
Genel hususlar
Verimlerin hesaplanması
TCS sistemi ve egzoz baypass bulunmayan sistemler
Egzoz baypasdlı ve TCS'li sistemler
Süperşarj havası soğutucusu
Aşırı doldurucu bakımı
Türboşarjer arızalan
Aşırı doldurmanın yararları
AĞIR DEVİRLİ DİZEL MAKİNELERİ ve OPERASYON
K90MC Makinesinin Tanımlanması
Makine gücüsınırı ve yakıt tüketimi
Makine gücü
Özgül fuel oil tüketiminin garantisi
Yağlama yağı tüketim bilgileri
Makinenin açıklanması
Bedpieyt ve ana yataklar Srast yatağı
Tornagir ve döndürme dişlisi
Krankkeys (freym kutusu)
Silindir bloku, silindir gömleği ve salmastra kutusu
Silindir başlığı veya silindir kaveri
Egzoz valfi ve valf donanımı
Yakıt, ilk hareket havası,
rilifve endikatör valfleri
Endikatör cihazı hareket mekanizması
Krankşaft
Eksenel titreşim damperi Konnektin rot
Piston, piston rot ve kroshet
Yakıt pompası,
yakıt püskürtme borusu
Kemşaft ve kemler Zincir donanımı
Tornistan
ikinci dereceden moment dengeleyiciler
Âyariama dişlisi
Burulma titreşimi söndürücü
Gavörnör (mekanik)
Sİİindir lubrikeyterleri
Manevra sistemi (köprüüstü denetimli)
Gaieri düzenlemesi
süpürme havası sistemi
Egzoz türboşarjeri
süpürme havası soğutucusu
Egzoz gazı sistemi
Yardımcı blover
Boru düzenlemeleri
hareket havası valfleri
Yardımcı devreler
Basınçlı fuel oil sistemi
Yağlama ve soğutma yağı sistemleri Kemşaft yağlama devresi
Salmastra kutusu yağ dreyn devresi
Silindir yağları
Silindir yağı devresi
Soğutma suyu devreleri
Kapalı soğutma suyu devresi
Merkezî soğutma sistemi
Ceket soğutma suyu sistemi
ilk hareket ve kontrol havası sistemi
Süpürme havası sistemi
Hava soğutucusu temizleme sistemi
skavenç bölgesi dreyn sistemi
Skavenç bölgesi yangın söndürme sistemi
Egzoz gaz sistemi
Türboşarjer düzenleme ve temizleme sistemleri
Türbo kampavunt sistem (TCS)
Standart TCS/PTI PTO sistemi
Türboşarjerden sonra egzoz gaz sistemi
Egzoz gaz kazanı
Egzoz gaz susturucusu ve kıvılcım tutucusu
Egzoz gazı karşı basıncının hesaplanması
Manevra sistemi
Kapama sistemi
Yavaş dönme
Gavörnör (regülâtör)
Makine tarafı manevra konsolu
Fuel oil kaçaklarının tutulması
Dış dengelenmemiş momentler
|4K90MC’lerde birinci harmonik momentleri
Dört ve beş silindirli 6K90MC’lerde 2. harmonik momentleri
Gayıt kuvvet momentleri
Eksenel titreşimler
Burulma titreşimleri
Dperasyon
Güvenlik önlemleri
Özel tehlikeler Temizlik
Yangın El aletleri
Yedek parçalar
Donma rankkeys veya silindire girme
Tomagir makinesi
Yavaş dönme
Onarım ve bakımdan sonra Sızdırmazlık malzemesi
Makine çalışmıyorken denetimler
Normal servisler sırasında düzenli denetimler
Onarım sırasında makinenin denetlenmesi
Onarımdan sonra çalışmayan makinenin denetimi
hareket, manevra ve operasyon
Hava sistemleri
Yağlama yağı sistemleri
Soğutma suyu sistemleri
Makinenin yavaş döndürülmesi
Tornagir ile yavaş dönme
Fuel oil sistemi
Yakıt ayar donanımının denetimi
Çalıştırma ilk hareket
ilk hareket sorunları
İlk hareket sırasında denetimler
Yükleme Yükleme sırası
Yükleme sırasında denetimler
Makinenin çalışması
Operasyon sorunları
Tamamlayıcı öneriler
Operasyon sırasında denetim
Limana varmadan önceki hazırlıklar
Limana vardıktan sonraki işlemler
Makinenin anî stopu (FPP ve CPP tesisleri için)
Özel çalışma koşulları Skavenç bölgesinde yangın
Alınacak önlemler
Süpürme havası dreyn boruları
Krankkeyste tutuşma
Krankkeyste tutuşma nedenleri
Yağ sisi oluştuğunda alınacak önlemler
Türboşarjerde devir gezinmesi (sörcing)
Genel hususlar
Nedenler
Fuel oil sistemi
Egzoz sistemi
Türboşarjer
Süpürme havası sistemi
Muhtelif Karşı önlem
Devre dışı silindirler ve türboşarjerle çalışma Genel hususlar
Silindirlerin devre dışı bırakılması
Devre dışı silindirlerle ilk hareket
Yanma oluşmayan bir silindir ile çalışma Türboşarjerin devre dışı bırakılması
Yardımcı bloveri devreden çıkarma
Endike beygir gücü ve silindir katsayıları
Endike gücün saptanmasında grafik yöntem
Endikeyter diyagramı olmaksızın fren gücünün hesabı
Genel Yöntemler
Yakıt indeksi
Türboşarjerin devir sayısı
Normal endikeyter diyagramları
Endikatör mekanizmasının
Kemin doğru ayarlanması
Endikatör hareket mekanizması
Kemin yanlış ayarlanması
Silindir durumları
Piston seginanlarının görevleri
Süpürme portları yardımıyla denetim
Genel hususlar işlem Gözlemler
Piston segmanlarının değiştirilmesi
Silindir bakımı veya overholü
Piston çekimleri arasındaki süreç
Başlangıç denetlemesi ve segmaniarın çıkarılması
Temizlik
Segman aşınmasının ölçülmesi
Silindir laynerlerinin denetimi
Pistonun eteği, kafası ve soğutma hacmi
Piston segmanlarının kanalları
Silindir layneri, segmanlar ve piston eteğinin
Yüzeylerinin yenilenmesi
Yeni segmanlarda segman uçları
Segmaniarın yuvalarına yerleştirilmesi
Segman klerensieri
Silindir yağlanması ve teçhizatı
Layner ve segmaniarın çalışması
Silindir aşınmasını etkileyen faktörler
Genel Malzemeler
Silindir yağı
Korrozif aşınma
Aşındırıcı maddelerden gelen aşınma
Pervane performans
Silindir yağlanması
Lubrikeyterler
Silindir yağı katmanı
Silindir yağları
Silindir yağı besleme miktarı
Genel hususlar
Çalıştırma
Esas düzenleme
Alfa ACC (değiştirilebilir silindir yağı denetimi)
Alfa ACC ilkesine göre dozaj nasıl ayarlanır
Nimonik egzoz valf sıpındılının kontrolü
Sıpındılın tanımlanması
Kontrol süreçleri
Egzoz valf yuvası temas yüzeyinin denetlenmesi
Gaz kaçakları için yuvanın denetlenmesi
Temizlik ve değerlendirme
Valf sapı aşınma katmanının gözden geçirilmesi
Valf diskinin taşlanması
Süpürme portlarından denetleme
Silindir aşınmasını etkileyen faktörler
Korrozif aşınma
Aşındırıcı maddelerden gelen aşınma
Aşındırıcı partiküller
Silindir yağı miktarları
Yataklar
Genel yatak gerekleri ve kriterler
Yatak metalleri
Kalay kökenli vayt metaller Kalay alüminyum alaşımı (AISn40)
Üst katmanlar
Parlak (flaş) katman, kalay (Sn)
Yatak tasarımı veya dizaynı
Yağ kanalının düzgün çıkışı
Çap giderici
Eksenel yağ kanalı ve yağ kamaları
Kalın şelli yataklar ince şelli yataklar Üst (top) klerensler
Aşınma
it ölçülü (undersize) yataklar
Jurnaller ve pinler
Yüzey bozulması (kabalaşması)
Spark (kıvılcım) erozyonu
Yüzey geometrisi
Alt ölçülü (undersize) jurnaller/pinler
Pratik bilgiler
Yatakların açılmadan denetimi
Yatak açılarak denetleme ve bakım
Hasar türleri Sıyırma nedenleri
Çatlaklar (çatlakların nedeni
Yatak aşınma miktarı
Yüzey bozulması veya kabalaşması
Yatak üzerindeki noktaların onarımları
Jurnal veya krank pinlerin onarımları
Yatakların denetlenmesi
Kroshet pin yataklarının donatılması
Yatak türü
Yatakların görevi ve şekli
Ana yatak donanımı
Kalın şelli yatak donanımı
ince şelli yatak donanımı
Krankpin yatağı donanımı
Gayıt papuçları (süperler) ve gayıt parçaları
Srast yatağı donanımı
Kullanımdan önce yatakların denetimi
Göz ile denetleme
Kontrol ölçümleri Uyarılar
Kemşaft yatağı donanımı
Layn
Ana yatakların laynı
Deflekşın ölçümü (Autolog)
Deflekşınların denetlenmesi
Gezinen jurnaller
Krankşaft deflekşınının nedenleri
Piyano teli ölçümü
Bedpleyt laynı
Şaft laynı,
Yatak yükü “Jack-up” deneyi
Dolaşım yağı ve yağ devresi
Dolaşım yağı
Dolaşım yağı sistemi
Dolaşım yağı yetersizliği
Soğutma yağı yetersizliği
Yağlama yağı yetersizliği
Dolaşım yağı bakımı
Yağ sisteminin temizlenmesi
Dolaşım yağı sisteminin temizlenmesi
Yağ doldurulmadan önce temizlik
Ana yağlama yağı sisteminin yıkanması
Dolaşım yağının işlemi
Genel konular Santrifüjleme işlemi
Santrifüjleme ile ilgili sistem hacmi
Akım miktarları klavuzu
Yağlama yağının bozulması
Genel konular
Yağların oksitlenmesi
Yüksek sıcaklık
Havanın çıkarılması
Katalitik etki
Bozulma belirtileri
Yağlama yağında su
Yağlama yağı durumunun denetlenmesi
Dolaşım yağı analizi ve karakteristik özellikler Salmastra kutusundan sıyırılan yağın temizlenmesi
Türboşarjerlerin yağlanması
MAN B&W T/C sistemi ayrıntıları
MET T/C sisteminin ayrıntıları
BBC T/C sistemi ayrıntıları
Ayrı kemşaft yağlama yağı sistemi
Sistem ayrıntıları
Basınç ayarlanması
Kemşaft yağlama yağı
Yakıt kirlenmesi Su kirlenmesi
Ayrı kemşaft yağlama sisteminde yıkama işlemi
Birleşik yağlama sistemi ile kemşaftın yağlanması
Sistem ayrıntıları
Basınç ayarlaması
Yıkama işlemi
Su soğutma sistemleri
Genel hususlar
Deniz suyu soğutma sistemi
Ceket suyu soğutma sistemi
Limanda operasyon
Merkezî soğutma sistemi
Limanda operasyon
Makine çalışmıyorken ön ısıtma
Ceket soğutma suyu yetersizliği
Servis sorunlarını azaltma
Hasar türleri
Korrozyon yavaşlatıcı veya inhibitörler
Soğutma suyu niteliği
Havasızlandırma
Servis sırasında su ve sistemin denetlenmesi
Düzenli olarak Haftada bir kere Her üç haftada bir Yılda bir kere Her dört-beş yılda bir
Su kayıpları ve overhol yapma
Temizlik ve inhibitör katma
Genel
Temizlik maddeleri inhibitör ve yavaşlatıcılar
Temizlik ve inhibitör uygulama işlemi
Genel
Gres Giderme Gres giderme
Su ile doldurma
Merkezî soğutma sistemi, temizlik ve inhibitör ekleme
YAKITLAR ve YAKIT İŞLEMLERİ
Ham petrolün damıtılması
Dizel yakıtlarının türleri
Dizel oiller Yakıt standartları
Standartlara uygun isim ve kısaltmalar
Dizel yakıtlarının özellikleri
Uçuculuk Karbon atıkları
Viskozite Viskozimetre veya viskometre
Kükürt içeriği Kül içeriği
Alevlenme, yanma ve kendiliğinden tutuşma noktaları
Su içeriği Akma noktası Yoğunluk Bulut noktası Tortu
Pas ve asit etkisi Asfalten
Katalitik partiküller
Tutuşma niteliği
Setan sayısı
Tutuşma ve yanma noktası
Tutuşma gecikmesi
Kimyasal etkenler
Termodinamik etkenler
Hidrodinamik etkenler
Devir sayısı
Fuel oillerin sorunları
Depolama sorunları Zayıf yanma
Alçak sıcaklık korrozyonu
Yüksek sıcaklık korrozyonu
Aşındırıcı maddeler
Yakıt bakterileri Atıklar veya birikintiler
Korrozyon
Su emüisifikasyonu
Enerji kaybı
Yanma
Kimyasal tepkimeler
Karbonun tam yanması Hidrojenin yanması Kükürtüntam yanması
Sıvı yakıtlar için kuramsal hava miktarı
Fazla hava katsayısı
Yetersiz hava ile yanma
Endike yanaffiâ-diyagramı
Tutuşma gecikmesi
Tutuşma gecikmesi sırasında oluşan olaylar
Gemiye yakıt alınması
Seferde yakıt ile ilgili sorunlar
Yakıttan örnek alınması
Örneklerin analizi
Seferde yakıt sorunları
Fuel oil düzelticileri
Zayıf nitelikli yakıtlar için kimyasallar
Kimyasal katkıların rolü
Birikinti önleyici ve yanma geliştirici bileşikler
MAN B&VV fuel oil klavuzu
Basınçlı fuel oil devresi i Sistem düzenlemesi
Fuel oil basıncı
Yakıt işlemi
Genel
Merkezkaç kuvvetle temizleme
Separatör kapasitesi veya paralel operasyon
Seri bağlı separatörler
Paralel bağlı separatörler
Püskürtmeden önce ısıtma
Önlem
Limanda iken fuel oilin ısıtılması
Limanda ilk hareket
İşletmeye ilişkin diğer görüşler | Dolaşım pompası basıncı
Bir çevrimde püskürtülen yakıt miktarı
Özgül yakıt tüketimleri
Özgül endike yakıt tüketimi
Fren özgül yakıt tüketimi
Saatteki yakıt tüketimi
SİMGELER ve KISALTMALAR
Genel
Kısaltmalar veya cihazların tanıtımı Görevleri
Kısaltmalara ilişkin devreler
Fuel oil sistemindeki kısaltmalar
Yağlama sistemindeki kısaltmalar
Soğutma suyu sistemi kısaltmaları
Süpürme havası sistemi kısaltmaları
Egzoz gaz sistemi kısaltmaları