YAPI STATİĞİ – Hüsnü Can
ÖNSÖZ
İlk olarak 1980 yılında basılan daha sonra ikinci ve üçüncü baskısı yapılan ve baskısı tükenen bu kitap, Yüksek Teknik Öğretmen Okulunda A.D.M.M.A İnşaat Mühesdisliği bö-lümünde başlayan ve Gazi Üniversitesinde devam eden eğitim çalışmalarım ile mühesdis- lik çalışmalarımın ve yurtdışı gözlemlerimin ortaya koyduğu uzun bir sürenin ürünü olup, okuyucuların yoğun talebi üzerine dördüncü baskı olarak tekrar basılmıştır. İnşaat Mühen¬disliği disiplininin en temel kavramlarının içeren Yapı Statiği, İnşaat Mühendisliği eğitimi ile ilgili olan Meslek Yüksek Okulları, Teknik Eğitim Fakülteleri, Mühendislik Mimarlık Fakülteleri gibi kurumlarda verilen temel derslerden birisidir. Bahsedilen kurumlarda eği¬tim alan öğrencilere, Yapı Statiği kavramlarım tanıtabilmeyi amaçlayan bu kifap, uygula¬mada bulunan bir boşluğu doldurarak, meslek ile ilgilenen mühendislere de yardımcı olma¬yı amaçlamaktadır. Hem eğitim hem de pratik yönü bulunan bu kitabın hazırlanışında, te¬orik bakış açısından uzak kalınmaya özen gösterilmiştir.
Kitabın hazırlanışı esnasında gözden kaçan husularm bulunması ve konuların ele alı¬nışında işlenmesinde ve açıklanmasında ortaya çıkabilecek değişik görüşlerin tarafıma bil¬dirilmesini bekler, yakın ilginize şimdiden teşekkür ederim. Bu kitabın hazırlanmasında ya¬rarlandığım değerli kaynak sahiplerine de teşekkür ederim.
Bu kitabı büyük bir titizlikle kontrol eden meslektaşlarım Dr. Sabahattin AYKAÇ ve Dr. Bengi AYKAÇ’a şükranlarımı sunarım. Ayrıca kitabın hazırlanmasında manevi desteği¬ni esirgemeyen eşim Türkan CAN’a teşekkür ederim.
Mühendislerimize, teknik elemanlarımıza, mühendis ve teknik eleman adaylarımıza yararlı olması dileklerimle....
Ekim 2008, Ankara
Prof. Dr. Hüsnü Can
İÇİNDEKİLER
İZOSTATİK SİSTEMLERİN ANALİZİ
YAPI TASARIMININ AMAÇLARI
YAPI STATİĞİ ANALİZİNDE İZLENECEK YOL,
STATİK
Kabuller
YÜKLER
İç yükler
' Dış Yüklerin Sınıflandırılası
Yayılı Yükün Şiddeti
Yayılı Yükün Bileşkesi ve Yeri
DENGE DENKLEMLERİ
Denge
Denge Denklemleri
Uzaysa! Sistemlerde Denge Koşulu
Düzlemsel Sistemlerde Denge Koşulu
MESNET ÇEŞİTLERİ
Sabit Mesnet
Hareketli Mesnet
Ankastre Mesnet
PandülAyak
Elastik Ankastre Mesnetler
İZOSTATİK YE HİPERSTATİK SİSTEMLER
Dolu Gövdeli Düzlemsel Sistemlerde Hiperstatiklik
Düzlemsel Kafes Sistemlerde Hiperstatiklik
TAŞIYICI SİSTEMLERİN SINIFLANDIRILMASI
YAPI STATİĞİ PROBLEMLERİNİN ANALİZİ
Dış Yüklerin Analizi
Dış Yüklerin işaret Kuralları
KİŞİRLER
Kiriş Çeşitleri
Kirişlere Etkiyen Yükler
Kirişlerin Mesnet Reaksiyonlarının Bulunması
ÇERÇEVELER
Çerçevelerin Mesnet Reaksiyonları
Bağlı Çerçeveler
İÇ KUVVETLERİN ANALİZİ
İç Kuvvetlerin İşaret Kuralları
Kesit Tesirleri Diyagramları (M.N.V)
Örnek Problemler
YAYILI YÜK, KESME KUVVETİ VE EĞİLME MOMENTİ ARASINDAKİ BAĞINTILAR
Basit Kirişte Yayılı Yükten Oluşan Kesit Tesirleri
Üçgen Yükleme Altında Basit Kirişte Kesit Tesirleri
Konsol Kirişte Yükten Oluşan Kesit Tesirleri
Üçgen Yükleme Altında Konsol Kirişte Oluşan Kesit Tesirleri
Örnek Problem
Vasıtalı Yükler
Çerçevelerde Kesit Tesirleri
Bina Kirişlerine Döşemeden Yük Dağılımı
GERKER KİRİŞLERİ
Gerber Kirişlerinde Mafsal Yerleştirme Kuralları
Gerber Kirişlerinin Sistematik Olarak Çözümleri
Gerber Kirişlerinin Mafsal Yerlerinin Saptanması
KAFES SİSTEMLER
Bir Kafes Sistemin Tanımı
Kafes Sistemlerin Sınıflandırılması
Kafes Sistemlerde Hesap Yöntemleri
Düğüm Noktalarının Dengesi Yöntemi
Kafes Sistemlerin Kesim Yöntemi ile Hesabı (Ritter)
Kafes Sistemlerin Grafik Çözümü (Maxwell Diyagramı)
ÜÇ MAFSALLI SİSTEMLER
Üç Mafsallı Sistemlerin Hesap Yöntemleri .
Üç Mafsallı Kemer'ler
Üç Mafsallı Kemerlerin Kesit Tesirleri
En Ekonomik Kemer Eğrisi
TESİR ÇİZGİLERİ
Basit Kirişte Mesnet Reaksiyonlarının Tesir Çizgileri
Kesme Kuvveti Tesir Çizgisi
Moment Tesir Çizgisi
Gerber Kirişlerinin Tesir Çizgileri
Basit Kirişte Maksimum Eğilme Momentlerini Veren Yük Durumları
Katar Yükleri Altında Basit Kirişte Maksimum Değerlerin Bulunması Kafes Kirişlerin Tesir Çizgileri
HİPERSTATİK SİSTEMLERİN ANALİZİ
Cross (Moment Dağıtma) Yöntemi
Ankastrelik Momentleri
Cross Yönteminin Sürekli Kirişlere Uygulanması
Cross Yönteminin Çerçevelere Uygulanması
Cros Yönteminin Simetrik Sistemlere Uygulanması
Cross Yönteminin Deplasman Yapan Sistemlere Uygulanması
Cross Yönteminin Mesnet Çökmelerinde Uygulanması
Sürekli Kirişlerde Kesit Tesirlerini Max ve Min Yapan
Yükleme Durumları
Çok Katlı Çerçevelerde Cross Yönteminin Uygulanması Örnekleri
KISALTILMIŞ CROSS BİRO YÖNTEMİ (PCA MOMENT DAĞITMA YÖNTEMİ)
ÇERÇEVELERİN YATAY YÜKLERE GORE YAKLAŞIK YÖNTEMLERLE ANALİZİ
Muto Yöntemi
Smith Yöntemi
Yatay Çerçeve (Portal) Yöntemi
YAPI STATİĞİNİN BETONARME BİR BİNADA UYGULANMASI
Örnek Problem
KONULARA GORE ÇOZUMLU ÖRNEK PROBLEMLER TABLOLAR
Eşit Açıklıklı Sürekli Kişirlerde Max Moment Değerini Veren Katsayılar
Kafes Kirişlerin Çubuk Kuvvetlerinin Bulunmasında Kullanılan (C) Katsayıları
Çeşitli Yükleme Durumlarında Tek Katlı Çerçevelerde Mesnet Reaksiyonları ve Kesit Tesirleri Diyagramları
Çeşitli Yük Durumlarına Göre Ankastrelik Momentleri ve Reaksiyonları
Çok Rastlanan Yükleme Durumlarında Kirişlerde Oluşan Ankastr Momentleri
iki Ucu Ankastre Kirişler
Dört Kenarından Oturmuş Çift Yönde Donatılı Dikdörtgen Plaklar Moment (a) Katsayıları (TS 500)
Tablalı Kirişlerin Atalet Momenti (A) Katsayısı
Kesitlerin, Atalet Momenti, Mukavemet Momenti ve
Atalet Yarıçapı
TABLOLARIN KULLANILMASINA AİT ÖRNEKLER