Beton / Sabit Oymael (85800)

ÖNSÖZ

   Betonların özel oluşları, bileşimine giren malzemelerin cins ve özellikleri ile uygulama yöntem ve tekniklerinden kaynaklanabilir. Esas olan, amaca uygun, ihtiyacı karşılayabilecek bir betonun üretilebilmesidir. Burada işlenenler konular: hafif betonlar; ağır betonlar; lifli betonlar; pompa betonları püskürtme betonlar; enjeksiyon harçları ve betonlar; yüksek dayanımlı betonlar; bürüt betonlar (kendi kendini temizleyen-şeffaf betonlar- yıkama-wash betonlar); kendiliğinden yerleşen betonlar; polimer betonlar ve harçlar; yol ve uçak pisti betonlar (silindir sıkıştırmalı betonlar); vakumlu betonlardır. Bu çalışmada, betonda uygulamaların temelini oluşturan fakat değişim göstermeyen bilgilere yer verilmiştir. Yeni uygulamalara rehber niteliğinde yan bilgiler üzerinde durulmuştur. Şurası kesindir ki, bir yapı elemanının veya bileşeninin kendine has uygulama yöntem ve tekniği olabileceği gibi yerel koşullara bağlı değişkenlik de gösterebileceği dikkatlerden uzak tutulmamalıdır. Beton üretiminde malzeme üreticilerinin önerileri yanında yapının kullanımı ve konumuna ilişikin yürürlükte olan yapı yönetmeliklerinin ve şartnamelerinin takip edilmesi temel prensip olmalıdır. Burada yer alan bilgilerin uygunluğunun ve uygulanabilirlğinin araştırılması kullanıcınınn sorumluluğundadır. Gerektiğinde bir uzman profesyonelin önerilerine başvurulmalıdır.

İstanbul 2018 Prof. Dr. Sabit OYMAEL

İÇİNDEKİLER

ÜNİTE 1
HAFİF BETONLAR
1.1. Hafif Agregalı Betonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15
1.1.1. Giriş . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15
1.1.2. Hafif betonlar›n sınıflandırılması . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16
1.1.3. Hafif betonda yük taşıma mekanizması . . . . . . . . . . . . . . . 19
1.1.4. Hafif betonların yapım esasları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22
1.1.5. Kimyasal katkı ile hafif betonların, gaz betonların ve köpüklü betonların üretilmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24
1.2. Köpüklü Betonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26
1.2.1. Hafif betonlar›n taşıyıcı elemanlarda kullanılması . . . . . . 28
1.2.2. Hafif betonlarda donatı kullanımı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28
1.2.3. Hafif agregalı beton ile inşa edilen bazı yapılar . . . . . . . . . 30
ÜN‹TE II
AĞIR BETONLAR
2.1. Giriş . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33
2.2. Ağır Betonlarda Agregalar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33
2.3. Ağır Betonların Yapımında Dikkat Edilecek Hususlar . . . . . . . . 35
2.4. Ağır Betonların Karışım Hesabı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36
ÜN‹TE III
LİFLİ BETONLAR
3.1. Giriflfl . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39
3.2. Lifli Betonların Kullanım Alanları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39
3.3. Betonlarda Kullanılan Lifler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41
3.4. Hafif Betonlarda Lif Kullanımı. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45
3.5. Lifli Betonlarda Testler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46
3.6. Lifli Betonlarda Karışım ve Bileşim . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49
7
ÜNİTE IV
POMPA BETONLARI
4.1. Giriş . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51
4.2. Pompa Betonunda Kullanılan Malzemeler ve Özellikleri . . . . . . . 51
4.3. Pompa Betonu Ekipmanları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54
4.4. Boru Hattı Döşenmesinde Dikkat Edilecek Hususlar . . . . . . . . . . 60
ÜNİTE V
PÜSKÜRTME BETONLAR
5.1. Giriş. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61
5.2. Püskürtme Beton Sistemleri ve Uygulamaları . . . . . . . . . . . . . . . 61
5.3. Kuru Karışım ve Yaş Karışım Sistemlerinin Karşılaştırılması . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63
5.4. Püskürtme Betonlarda Kullanılan Malzemeler . . . . . . . . . . . . . . . 64
5.5. Püskürtme Beton Uygulaması . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66
5.6. Püskürtme Beton Uygulama Alanları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68
5.7. Makine ve Ekipman Bakımında Dikkat Edilecek Hususlar . . . . 69
5.8. Püskürtme Betonlarda Deneyler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70
ÜNİTE VI
ENJEKS‹YON HARÇLARI ve BETONLAR
6.1. Giriş . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71
6.2. Betonarme Yapının Hasar Durumuna Göre Sınıflandırılması . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72
6.3. Alt Yapılarda Enjeksiyon Uygulamaları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73
6.4. Üst Yapılarda Enjeksiyon Uygulamaları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75
6.4.1. Polimer enjeksiyonu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76
6.4.2. Çimento enjeksiyonu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78
6.5. Ön Gerilmeli Betonlarda Enjeksiyon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79
6.6. Beton Kirişlerinin Onarımında Epoksi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80
6.7. Polimer Enjeksiyonu ile Su ve Nem Yalıtımı . . . . . . . . . . . . . . . . . 82
ÜNİTE VII
YÜKSEK DAYANIMLI BETONLAR
7.1. Giriş . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83
7.2. Yüksek Dayanımlı Beton Dizaynı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83
7.3. Hamur-Agrega İlişkisi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 86
7.4. Yüksek Mukavemetli Betonlarda Gerilme-Deformasyon İlişkisi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88
7.5. Malzeme Karışım Dizaynı. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88
7.6. Yüksek Dayanımlı Betonların Ağır Beton Olarak Kullanılması . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 89
ÜNİTE VIII
BRÜT BETONLAR – KENDİ KENDİNİ TEMİZLEYEN BETONLAR –ŞEFFAF BETONLAR
8.1. Brüt Betonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 91
8.1.1. Giriş . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 91
8.1.2. Beton yüzey cinsleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 91
8.1.3. Brüt betonda harç karışım özellikleri . . . . . . . . . . . . . . . . . 92
8.1.4. Kalupların özellikleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 93
8.1.5. Brüt betonlarda yerleştirme ve sıkılaşrma . . . . . . . . . . . . . 93
8.1.6. Brüt betonlarda yüzey kusurları. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 96
8.1.7. Brüt betona döküm esnasında farklı dokular verilmesi . . . 98
8.2. Kendi Kendini Temizleyen Brüt Betonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 99
8.3. Şeffaf Brüt Betonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100
8.3.1. Giriş . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100
8.3.2. Şeffaf betonların özellikleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100
8.3.3. Şeffaf betonların üretim aşamaları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 102
ÜN‹TE IX
KENDİLİĞİNDEN YERLEŞEN BETONLAR
9.1. Giriş. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105
9.2. Malzemeler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105
9.3. Malzeme Karışım Dizaynı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 108
9.4. Kendiliğinden Yerleşlen Betonlarda Kullanılan
Deney Yöntemleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 111
ÜNİTE X
POLİMER BETONLAR ve HARÇLAR
10.1. Giriş . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 117
10.2. Polimer Betonların Sınıflandırılması . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 119
10.3. Epoksili Bazı Malzemeler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 124
10.4. Polimer Kaplı Ponza Agregalı Betonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 125

ÜNİTE XI
YOL ve UÇAK PİSTİ BETONLAR
11.1. Beton Yolların Yapımı. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 129
11.1.1.Rijit beton yol kaplamaları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 130
11.1.2.Esnek yol kaplamaları. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 134
11.2. Uçak Pisti Betonları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 135
11.2.1. Giriş . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 135
11.2.2. Uçak pisti kaplamaları. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 136
11.2.3. Uçak pistlerinde esnek kaplamalar . . . . . . . . . . . . . . . . . . 137
11.2.4. Uçak pistlerinde rijit kaplamalar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 138
11.2.5. Uçak pistlerinde takviyeli beton kaplamaları . . . . . . . . . . 140
11.2.6. Uçak pistlerinin yeniden kaplanması . . . . . . . . . . . . . . . . 141
11.3. Silindir Sıkıştırmalı Betonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 142
11.3.1. Giriş . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 142
11.3.2. Silindir sıkıştırmalı betonların (rolkrit) özellikleri . . . . . . 144
11.4. Uçak Pisti ve Yol Yapımlarında Derzler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 146
11.4.1. Uçak pisti beton kaplamalarının derzlenmesi . . . . . . . . . 146
11.4.2. Derz dizaynına etki eden faktörler . . . . . . . . . . . . . . . . . . 147
11.4.3. Örnek derz dolgu malzemeleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 153
11.4.4. Derzlerde uygulama esasları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 155
ÜN‹TE XII
VAKUMLU BETONLAR ve TOZUMAYAN BETONLAR
12.1. Vakumlu Betonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 157
12.1.1. Giriş . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 157
12.1.2. Vakumlu beton uygulaması . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 158
12.1.3. Zemin betonlarında yüzey sertleştirici kimyasalların kullanımı. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 159
12.1.4. Betonda su itici kimyasalların kullanımı . . . . . . . . . . . . . 162
Terimler Sözlüğü . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 163
Kaynaklar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 173